Verbanning uit Friesland - wie weet daar iets meer van?

[Andries Koornstra]

Mijn voorouder Johannes Posset (ook: Perset) wordt op 11 oktober 1809 voor de tijd van twee jaar uit Friesland verbannen. Hij keerde nooit meer terug ...

Vraag 1. Wat moet ik mij bij die verbanning voorstellen. Ik weet bijvoorbeeld dat Eise Eisinga om politieke redenen verbannen is geweest en toen een tijdje in Visvliet heeft gewoond. Hij koos er dus voor om nét buiten Friesland te gaan wonen. Met andere woorden de verbanning betrof niet de Republiek der Nederlanden, maar echt het Gewest Friesland?

Vraag 2. Johannes had op de kermis te Wommels op 5 september 1808 een hoed met gouden gesp en een "schier lakens" kamizool van een boerenknecht uit Edens, genaamd Lolle Riemers, gestolen, met een totale waarde van zo'n acht gulden. Is twee jaar verbanning dan geen erg zware straf? Of was dat conform de richtlijnen van die tijd?

Vraag 3. Wie kan iets van Lolle Riemers vinden? Dat lukt mij niet!


groeten, Andries.

[OzLady]

reactie op vraag 2:
Je hebt geluk dat je voorouder niet in Engeland woonde want dan dan was je misschien wel een landgenoot van mij geweest

Hier iemand die ik vanwege stamboom onderzoek voor een vriendin tegenkwam en die voor een vergelijkbaar vergrijp voor 7 jaar werd "transported" ie op het schip werd gezet om 7 jaar in een kolonie (waarsch Australie) zijn straf uit te zitten:
http://www.oldbaileyonline.org/browse.j ... #highlight
(en er staat nog veel meer interessant spul op deze website)

SdeBK

[OzLady]

reactie vraag 3

deze?

Lolle Riemers Hylkema X Aaltje Rintjes van der Beek

ie
Gaasterland, huwelijken 1813
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 18 mei 1813 in Bakhuizen
Man : Lolle Rimmers
Vrouw : Aaltje Rintjes
Gestandaardiseerde namen: LOLLE REMMERTS en AALTJE RINTJES
Bron:
Collectie Doop-, Trouw-, Begraaf- en Lidmatenboeken(DTBL)
Trouwregister Rooms-katholieke parochie Bakhuizen 1723-1811
Inventarisnr.: DTB 305

[jacqueline]

Mooi Sylvia. Vanmiddag kwam ik al al bij zijn ouders uit als zijnde het enige echtpaar dat zo op het eerste gezicht in aanmerking komt als ouderpaar voor een Lolle Riemers, nl

Wymbritseradeel, huwelijken 1777
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 19 mei 1777 in Oudega
Man : Riemer Kerstes afkomstig van Idzega
Vrouw : Klaaske Lolles afkomstig van Westhem)
Trouwregister Hervormde gemeente Oudega Idzega Sandfirden 1772-1810
Inventarisnr.: DTB 882

Wymbritseradeel, huwelijken 1777
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 19 mei 1777 in Oudega
Man : Riemer Kerstes afkomstig van Idzega
Vrouw : Klaaske Lolles afkomstig van Westhem
Trouwregister Hervormde gemeente Oudega Idzega Sandfirden 1772-1810
Inventarisnr.: DTB 882

Wymbritseradeel, huwelijken 1777
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 20 mei 1777
Man : Riemer Kerst
Vrouw : Klaaske Lolles
Trouwregister Rooms-katholieke parochie Blauwhuis 1704-1812, Hiaat 1783-1796
Inventarisnr.: DTB 891

Maar ik kon zo snel geen gedoopte Lolle vinden en moest nog weg - naar een niet-digitaal archief!

maar met jouw Rimmerts ipv Riemers lukt het nu wel:

Gaasterland, dopen, doopjaar 1786
Dopeling: Lolle
Geboren in Warns
Gedoopt op 22 mei 1786 in Bakhuizen
Kind van Remmert Karstes en Klaaske Lolles
R.K. par. Bakhuizen, doop 1723-1811
Inventarisnr. : DTB 305

O, en wb strafmaten: na lezing van De fatale kust (door Robert Hughes, eergisteren overleden) kijk je idd nergens meer van op!

groetjes, Jacqueline

[Andries Koornstra]

Hoi beiden,

er werd streng gestraft, zoveel is duidelijk, en een verbanning van twee jaar moeten we als schijntje zien, blijkt wel. Hij zal het zelf ook zo hebben ervaren, onze Johannes Posset/Perset: hij heeft besloten om voor altijd Friesland te verlaten. Alleen zo jammer dat hij geen plaats van bestemming ergens heeft laten noteren, hij blijft volkomen onvindbaar.

Lolle Riemers Hylkema had ik ook al voorbij zien komen, maar ik vond het zo'n eind uit de richting. Maar het zal hem toch zijn, in januari 1809 wordt hij 22 jaar oud genoemd, dan past mei 1786 als geboortedatum daar wel bij. Zijn huwelijk met Aaltje Rintjes wordt in de burgerlijke stand opgetekend op 11 mei 1814, en wel te Staveren. Bijna een jaar na het RK huwelijk te Bakhuizen dus! Het huwelijk van de ouders te RK Blauwhuis, een aardig eind in de richting van Edens. Deze kwestie lijkt me dan ook wel opgelost.

Bedankt en groetjes,

Andries.

[simkos]

Beste Andries,
Een RK huwelijk van d.d. 18 mei 1813 en een burgerlijke huwelijk van 18 mei 1814.

Zijn de bruidegom en bruid inderdaad dezelfden of wordt er een denkfout gemaakt.

Bij de invoering van de Burgerlijke stand in mrt- sept. 1811 werd verboden een kerkelijk huwelijk te sluiten. Je moest eerst naar de Burgerlijke stand en daarna mochten bruidegom en bruid nog een kerkelijk huwelijk sluiten als zij dat wensten.

Ik zou de huwelijksakte op Alle Friezen.nl gaan lezen en daarna op Genver.nl de huwelijkse bijlagen.
Een vervolgens opnieuw de inschrijving in het RK huwelijks register van Bakhuizen bekijken.

Zoals de gegevens nu genoemd zijn ze in strijd met de Nieuwe Wetgeving.

Groeten van Terkos

[Tjerk Tigchelaar]

Simkos,

's Morgens getrouwd op het stadhuis en 's middags in de kerk, is toch niets mis mee?

Groeten,
Tjerk Tigchelaar

[Andries Koornstra]

Ik zie nu dat het Burgerlijke huwelijk 11 en niet 18 mei was, maar wel 1814. Ik heb geen idee wat het juiste jaar is geweest, 1813 of 1814. Gevoelsmatig vertrouw ik de burgerlijke stand meer, bovendien heb ik daar het originele register ingezien, van het RK trouwboek Bakhuizen alleen de Tresoardatabase.

groetjes, Anviers.

[joke andriessen]

Nog iets vreemds met de data:
Eerste kind geboren 1812, maar akte niet te vinden bij allefriezen.

01-05-1812 / 04-05-1812
woonplaats ouders -
kind Hyltje Hylkema
geslacht m
vader Lolle Rimmers Hylkema
moeder Aaltje Rintjes de Beek
bron Geboorteregister 1812 Koudum, Hemelumer Oldeferd, Pagina B32

Dan overlijden:

17-05-1821 / 19-05-1821
overledene Hyltje Lolles Hylkema
geslacht m
leeftijd 18 dagen
vader Lolle Remmers Hylkema
moeder Aaltje Rintjes de Beek
bron Overlijdensregister 1821, Hemelumer Oldeferd, Pagina B6

http://www.allefriezen.nl/nl/component/ ... oudig&cp=1
Dus de geboorte zal wel in 1821 moeten zijn i.pv. 1812
Zal straks nog even kijken of ik akte kan vinden.

Groet, Joke

En hier is hij al:
http://www.allefriezen.nl/nl/component/ ... pp=15&lp=1

[Andries Koornstra]

Dank Joke. Ik kon hem gister ook al niet vinden, maar had er verder geen aandacht meer aan besteed. Johannes Possets overlijdensacte blijft onvindbaar - maar hij kan ook buiten Nederland terecht zijn gekomen.

groetjes, Andries.

[joke andriessen]

Hij kan zelfs met Napoleon zijn meegegaan.
Maar wie weet duikt hij ooit ergens op.

Geef je zelf de fout door?

[Andries Koornstra]

omdat je het zo vriendelijk vraagt ...

groeten, Andries.

[hans]

Hallo Andries,

Dat verbannen vanuit Friesland leidde vaak tot het vlak over de grens gaan wonen. Vaak Visvliet, want dat lag aan een doorgaande (water-)weg. Konden ze waarschijnlijk toch makkelijker contact met de familie houden. Rond Amsterdam heb je nog banpalen (mijlpalen) waarbuiten veroordeelden moesten blijven en ook daar bleven velen vlakbij zodat het daar dan weer een zootje van zuipers, oplichters en ander vreemd spul werd.
Ik heb diverse voorbeelden gezien van verbannen Friezen (voor 1800) die bij de VOC gingen. Na 1800 zou het leger een logische optie kunnen zijn, of op goed geluk op een schip de oceaan over.

[Andries Koornstra]

Bedankt voor dit "plaatje" Hans. Er zit eigenlijk niet veel anders meer op dan wachten op "verversingen" met nieuwe Burgerlijke stand akten van Genlias (of de opvolger ervan). Dat wil zeggen: als hij tenminste niet nog verderop is gegaan. Mogelijk ooit een toevalstreffer kan natuurlijk ook - maar dat is het wel.

groeten, Andries.