Lammert Tjebbes x Itskjen Bontes

[Metheo]

Ben opzoek naar de herkomst van Lammert Tjebbes x Itskjen Bontes van den Woude, getrouwd op 1 Juli 1764 te Balk.
Lammert was jager van beroep, en zijn zoon Bonte heeft in 1811 danook de naam De Jager aangenomen. In de (2e) huwelijksakte van Bonte (23 Aug 1815, Gaasterland) wordt vermeld dat zijn vader in Augustus 1769 te Amsterdam is overleden, hetgeen mij in zoverre verbaasd dat er geen sporen duiden op een Amsterdamse achtergrond.
Heb tot nu toe nog geen kandidaat kunnen vinden in de friese doopregisters <1812 (daarbij aantekenend dat nog niet alles is ingevoerd). Hetzelfde geldt voor zijn vrouw.
Is er misschien iemand die dit echtpaar kent?

[Gast]

Idskjen Bontes van der Woude is gedoopt te Balk op 19 april 1744 als dochter van Bonte Harmens en Maicke Tydam. Na het overlijden van haar eerste echtgenoot Lammert Tjebbes is Idskjen op 23 april 1769 te Lemmer hertrouwd met ene Wilt Klazes (gedoopt op de Lemmer 3 maart 1748 als zoon van Klaas Freerks en Hiltje Hendriks). Uit dit huwelijk werden ten minste twee kinderen geboren die te Balk en op de Lemmer gedoopt werden (zie database dopen Tresoar). De dochter Hiltje is zich later Ruiter of De Ruiter gaan noemen en zou in Enkhuizen geboren zijn, maar werd op de Lemmer gedoopt. Mogelijk waren de ouders schippers en verklaart dat ook de connectie met Amsterdam.

Idskjen Bontes van der Woude is vernoemd naar haar vaders eerste echtgenote Idskjen Sijmens (ondertrouw Balk 1737). Bonte Harmens is gedoopt te Harich op 27 december 1711 als zoon van Harmen Offes en Tjitske Bontes. Harmen Offes was een zoon van Offe Waten en Tamke Harmens die vermoedelijk afkomstig zijn uit Groningen of Oost-Friesland. (Offe is als soldaat in Gaasterland terechtgekomen.) Ikzelf ben een nazaat van hun zoon Daniël Offes. Onder de vele kinderen bevond zich ook Tamke Offes die werd veroordeeld wegens moord op haar in onecht verwekte kind (kindermoord te Heidenschap). Een andere lijn is zich in de 18e eeuw Woudhuizen (Wolthuizen) gaan noemen, maar raadpleging van de DTB van Wolthusen bij Emden heeft (althans door mij) niets opgeleverd. Het is evenwel ook mogelijk dat deze tak zich heeft vernoemd naar de woonplaats Woudsend.

Mogelijk is ook Maicke Tydam afkomstig uit Oost-Friesland. Eén van hun kinderen noemen zij Dorothea. Maicke (Maaike, Marijke) is Fries voor Maria.

Yntze van der Honing

[van der Honing]

Rectificatie:

Idskjen Bontes van der Woude is gedoopt te Balk op 19 april 1744 als dochter van Bonte Harmens , mr. wieldraaier te Balk, en Maicke "Tydam" of Maria Baltens ten Dam. Na het overlijden van haar eerste echtgenoot Lammert Tjebbes is Idskjen op 23 april 1769 te Lemmer hertrouwd met ene Wilt Klazes (gedoopt op de Lemmer 3 maart 1748 als zoon van Klaas Freerks en Hiltje Hendriks). Uit dit huwelijk werden ten minste twee kinderen geboren die te Balk en op de Lemmer gedoopt werden (zie database dopen Tresoar). De dochter Hiltje komt later voor met de geslachtsnaam Ruiter(s) of De Ruiter en woont ten tijde van haar huwelijk (1793) in Enkhuizen, maar is op de Lemmer gedoopt. Na het overlijden van Wilt Klazes is Idskjen Bontes op 16 maart 1777 te Balk hertrouwd met Henricus Pothof (ook Hendrik Caspers Pothof), uit welk huwelijk drie kinderen geboren zijn, van wie er twee de volwassen leeftijd hebben bereikt. Idskjen Bontes van der Woude is op 28 augustus 1830 als Idskjen Bontes Woudhuizen overleden.

Idskjen Bontes van der Woude is vernoemd naar haar vaders eerste echtgenote Idskjen Sijmens (ondertrouw Balk 1737). Bonte Harmens is gedoopt te Harich op 27 december 1711 als zoon van Harmen Offes en Tjitske Bontes. Harmen Offes was een zoon van Offe Waten en Tamke Harmens die mogelijk afkomstig zijn uit Groningen of Oost-Friesland. (Offe is als soldaat in Gaasterland terechtgekomen.) Ikzelf ben een nazaat van hun zoon Daniël Offes. Onder de kinderen bevond zich ook Martje Offes die werd veroordeeld wegens moord op haar in onecht verwekte kind (kindermoord te Heidenschap, onderzocht en gepubliceerd door J.H. Wiersma en te lezen op de website van het Museum Warkums Erfskip op http://members.lycos.nl/muswarkumserfskip/id66.htm). Een andere lijn is zich in de 18e eeuw Woudhuizen (Wolthuizen) gaan noemen, maar raadpleging van de DTB van Wolthusen bij Emden heeft (althans door mij) niets opgeleverd.

Misschien is Maicke of Maria ten Dam afkomstig uit het Münsterland of omgeving omdat deze geslachtsnaam volgens Familysearch voorkomt in het stadje Gronau. Eén van hun kinderen noemen zij Dorothea. Maicke (Maaike, Marijke) is Fries voor Maria.

Yntze van der Honing

[Leo van Dijk]

Beste Yntze van der Honing,

Ikzelf ben een nazaat van hun zoon Daniël Offes.

Ook ondergetekende meent af te stammen van een Daniël Offes uit Gaasterland. Het lijntje gaat via diens vermoedelijke kleindochter Daniëltje Obbes Feenstra/Koster, geboren in 1772 te Balk als kind van Obbe Jans en Yttje Daniëls.

Yttje Daniëls lijkt gedoopt te zijn in 1744 te Harich als dochter van Daniël Offes en Baukjen Broers.

Wellicht weet u meer over het volgende: 1. is Yttjes vader Daniël Offes al rond 1724 met iemand anders getrouwd? 2. is hij identiek aan uw voorvader?

Ik sil alle wurden op 'e tosken heine (ik ben strontnieuwsgierig)

Leo van Dijk

[van der Honing]

Beste Leo,

Daniël Offes is inderdaad driemaal gehuwd geweest, maar de naam van de eerste echtgenote is mij ook niet bekend. Zijn zoon Offe Daniëls is ongehuwd overleden en zal dus, naar we mogen aannemen, geen kinderen hebben gehad.

We spreken inderdaad over dezelfde persoon. Ik ben via mijn voorouder Ytzen Lyckeles de Vos een nazaat van zijn kleindochter Baukjen Obes Feenstra, zuster van jouw voorouder Daniëltje Obes Feenstra. De ouders van hun vader Obe Jans (Koster) zijn mij ook niet bekend.

Met vriendelijke groeten,

Yntze

[Leo van Dijk]

Leuk, een nazaat van Baukjen Obes Feenstra. Via Ietsen of via Teetske?

Er vanuit gaande dat Daniel Offes eerst trouwt met een onbekende vrouw rond 1720 (wat leidt tot vijf dopen tussen 1724 en 1738) en daarna in 1741 hertrouwt met Baukje Broers (drie dopen tussen 1744 en 1748), is er nog een derde huwelijk in 1762 met Jeltje Hendriks. Dit laatste huwelijk zou echter ook van bv. een gelijknamige kleinzoon kunnen zijn (onwaarschijnlijk), of van een eventuele zoon Daniel van bv. Offe Harmens. Weet jij hier iets van?

En heb jij achtergrondinformatie waaruit blijkt dat Offe Wates en Tamke Harmens de ouders van Daniel Offes zijn?
Uit de online bronnen kan ik alleen opmaken, dat Daniel waarschijnlijk vier dochters laat dopen: Pietje, Hiltje, Ietje en Anne/Anna. Hier zit geen Tamke bij, tenzij de Tamke Daniels van Molkwar, die in 1754 trouwt met Evert Willlems van Koudum, een dochter is van Daniel.
Dit echtpaar laat wel tweemaal een Hiltje dopen, wat bij gebleken verwantschap een indicatie zou kunnen zijn voor de naam van Daniels eerste vrouw.

Zoals je ziet, allemaal speculatie. Helaas geldt dit ook voor de ouders van Obbe Jans. Ik blijf op grond van de namen van Obbes kinderen uit twee huwelijken maar hangen bij een Jan Jansen en Jeltje Rinnerts, die trouwen op 24 mei 1736 te Balk, waarbij vreemd genoeg op precies dezelfde datum en plaats nog een Jan Jansen trouwt, maar nu met Doetje Rinnerts.

Met vriendelijke groeten, Leo

[Metheo]

Bedankt Yntze voor je interessante reactie.
Als het goed is hebben we dan in Offe Waten en Tamke Harmens gemeenschappelijke voorouders (9G-Grootouders uit mijn oogpunt gezien).

Idskjen Bontes van der Woude is gedoopt te Balk op 19 april 1744 als dochter van Bonte Harmens , mr. wieldraaier te Balk, en Maicke Tydam alias Maria Baltens ten Dam.

Mag ik vragen waar je deze info hebt gevonden? In het on-line Tresoar dooparchief had ik Itskjen al wel gevonden, maar hier wordt geen moeder genoemd.
Zijn er nog Van der Woude takken uit voortgekomen?

Groet,
Metheo

[van der Honing]

Beste Metheo en/of Leo van Dijk,

Hieronder volgen de bronnen waarin ik die informatie gevonden heb:

1) Trouwregister Hervormde gemeente Balk
DTB nr. 294, 1658 - 1811
Vermelding: Ondertrouw van 21 juni 1738, Balk
Man: Bonte Harmes, Balk
Vrouw: Maicke Tydam, Balk
(Bron: Website Tresoar, DTB Huwelijken)
NB. De transcriptie "Tydam" door de medewerkers van Tresoar kan ook te wijten zijn aan het onduidelijke handschrift in het trouwboek. Mogelijk staat er "ten Dam" in plaats van "Tydam".

2) Bonte Harmens, mr. wieldraaier en Marijke Baltens ten Dam, echtelieden te Balk (Bron: Hypotheekboek Gaasterland inv. nr. 138 d.d. 2.5.1763)

3) Bonte Harmens, mr. pompmaker en Marijke ten Dam, echtelieden te Balk (Bron: Hypotheekboek Gaasterland inv. nr. 139, fol. 3 d.d. 25.8.1767)

Alle overige hier door mij verstrekte gegevens zijn afkomstig uit de DTB en de lidmatenregisters van de Nederduits Gereformeerde gemeente(n) van Balk, Harich, Sondel en Wijckel.

Bonte Harmens en zijn echtgenote Maycke Tydam alias Marijke ten Dam worden vermeld van 1738 tot in elk geval 1767, waaruit m.i. mag worden geconcludeerd dat (de bij de doop in 1744 niet vermelde) Maycke alias Marijke de moeder was van de in 1744 gedoopte Idskjen.

Onderzoek in de speciekohieren van Balk kan wellicht nog nadere informatie opleveren omtrent de overlijdensdata van Bonte en zijn echtgenote. Naar de afstamming van Maycke heb ik geen onderzoek gedaan omdat zij geen voorouder van mij is. Het eventuele vervolg van de lijn Van der Woude heb ik niet uitgezocht, maar dat moet via de website van Tresoar te achterhalen zijn.

Met vriendelijke groeten,

Yntze van der Honing

[Metheo]

Magnifiek. Dit is nou precies wat ik van zo'n forum had gehoopt.

Bron: Hypotheekboek Gaasterland inv. nr. 138 d.d. 2.5.

Interessante bron die mij misschien ook verder kan helpen bij de speurtocht naar Lammert Tjebbes. Is dit boek on-line? Ik zag het niet onder Digitale Bronbewerking (http://geneaknowhow.net/digi/bronnen.html).

Onderzoek in de speciekohieren van Balk ...

Mij onbekend (staat niet eens in mijn Van Dalen).
Zijn beide bronnen alleen in te zien op het Gemeentehuis Gaasterland te Balk? Zal er eens voor naar Nederland moeten rijden dus.
Yntze, nogmaals bedankt voor deze info!
Groet,
Metheo

[harry]

http://www.tresoar.nl/ rechter helft even omlaag scrollen voor uitleg...

[Leo van Dijk]

Beste Metheo en/of Yntze,

In de (2e) huwelijksakte van Bonte (23 Aug 1815, Gaasterland) wordt vermeld dat zijn vader in Augustus 1769 te Amsterdam is overleden

Daar jij, Metheo, over deze huwelijksakte lijkt te beschikken, wil ik je vragen wat er staat vermeld over Bontes vrouw, Marijke Johannes van der Hol(l). En dan speciaal of er ook iets over de leeftijd van haar moeder wordt gezegd. Maar misschien heeft Yntze dit ook wel in zijn aantekeningen...

Bij voorbaat dank, Leo

P.S. Je wist waarschijnlijk al dat Bonte en Marijke reeds in 1804 poogden te trouwen, maar dat 'de geboden zijn afgewezen en het huwelijk is geannuleerd'? Weet iemand waarom?

[Gast]

Leo,

... wat er staat vermeld over Bontes vrouw, Marijke Johannes van der Hol(l). En dan speciaal of er ook iets over de leeftijd van haar moeder wordt gezegd.

De akte citerend: "Marijke Johannis van den Hol, oud een en veertig jaaren, werkvrouw, geboren en wonende te Balk, meerderjarige dochter van wijlen Johannis Alberts, in leven arbeider wonende en overleden te Balk, in de maand Februarij van het jaar Duizend achthonderd en een, blijkens akte van bekendheid in goeden form geperfecteerd, en van Anke Joostes van den Hol, zonder bedrijf, wonende te Balk in tijden echtelieden zijnde zij hierbij tegenwoordig hare toestemming gevende." Kennelijk heeft haar dochter moeder's achternaam tijdens de huwelijksplechtigheid opgegeven, en misschien ook aangenomen. De leeftijd van moeder Anke wordt niet vermeld, ook niet in de getuigenverklaring aan het eind. Is er niks over te vinden in het Tresoar on-line dooparchief? Vanwaar de belangstelling voor deze personen overigens als ik vragen mag?

... dat Bonte en Marijke reeds in 1804 poogden te trouwen, maar dat 'de geboden zijn afgewezen en het huwelijk is geannuleerd'? Weet iemand waarom?

Dit heef mij uiteraard ook verwonderd. Er worden in de uiteindelijke huwelijksakte van 1815 geen bijzonderheden over vermeld, afgezien van een "Proces Verbaal den Familieraad", welke "zullen worden geannexeerd" en dus als bijlage beschikbaar zouden moeten zijn. Ik ben hier nog niet aan toegekomen, ben uiteraard ook nieuwsgierig!
Metheo

[Leo van Dijk]

Metheo,

Hartelijk dank voor de informatie en de moeite. Jammer dat er geen leeftijd bij staat.
Er is wel een overlijden van Antje Joostes van der Hol in 1826, waarvan 'on line' wordt vermeld dat ze dan 88 jaar oud is, maar ik had stille hoop dat dat een verschrijving van zo'n tien jaar zou kunnen zijn.
Ik zal dus naar Tresoar moeten gaan, maar omdat jij de akte van 1815 paraat had, dacht ik een snellere manier gevonden te hebben.

Dan vraag je naar mijn belangstelling voor Antje Joostes. Een eerste antwoord is dat die voortkomt uit het feit, dat Antjes vermoedelijke broer Joost Joostes de eerste man is van Ietje Daniels (de dochter van de door Yntze genoemde Daniel Offes, waar Yntze en ik van afstammen.)
Een tweede en m.i. beter antwoord is dat ik door een totaal ander gebied in mijn kwartierstaat een Joost-fobie heb ontwikkeld. Kan ik die Joost verbinden met deze Joost? Eigenlijk is het een Joost-Antje-Elske fobie, waarvan ik vermoedelijk alleen kan genezen door naar het archief te gaan en hulp te vragen...

Leo

[Metheo]

Leo,

Jammer dat er geen leeftijd bij staat.

Is zelden het geval, doorgaans alleen de getuigen.

... overlijden van Antje Joostes van der Hol in 1826, ... 88 jaar oud is...

Past wel bij haar huwelijk met Johannis Alberts (1 Apr 1770).

... dacht ik een snellere manier gevonden te hebben.

Denk ik af en toe ook wel 's, soms lukt 't.

Ik zal dus naar Tresoar moeten gaan.

Als je die huwelijksbijlage nog tegenkomt...

Eigenlijk is het een Joost-Antje-Elske fobie, waarvan ik vermoedelijk alleen kan genezen...

Komt me bekend voor, is slechts symptoombestrijding mogelijk. Succes!
Metheo

[van der Honing]

Beste Metheo/Leo en andere belangstellenden,

dat Bonte en Marijke reeds in 1804 poogden te trouwen, maar dat 'de geboden zijn afgewezen en het huwelijk is geannuleerd'? Weet iemand waarom?

Mogelijk is het huwelijk geannuleerd omdat de eerste echtgenote, Baukjen Jurjens, in april 1804 is overleden. (Voorzover ik mij kan herinneren, heb ik dit gevonden in de huwelijksbijlagen van hun zoon Geert Bontes de Jager (1796-1849) die met twee zusters Tijsma gehuwd is geweest (zusters van mijn voorouder Aukje Tijsses Tijsma)). Waarschijnlijk gold er ook in 1804 een wettelijke termijn die men bij hertrouwen in acht moest nemen. De tweede echtgenote, Marijke Johannes van der Hol, baarde reeds op 9 februari 1805 een kind, dat dus verwekt moet zijn kort na het overlijden van de eerste echtgenote! Verder is het natuurlijk mogelijk dat de kinderen uit het eerste huwelijk problemen hadden met hun vaders nieuwe echtgenote. Indien er alleen juridische bezwaren waren i.v.m. een wettelijke termijn, blijft het wel vreemd dat ze pas in 1815 getrouwd zijn en niet eerder.

dat Antjes vermoedelijke broer Joost Joostes de eerste man is van Ietje Daniels (de dochter van de door Yntze genoemde Daniel Offes, waar Yntze en ik van afstammen.)

Dat klopt, Antje en Joost waren broer en zuster. Hun vader Joost Joostes was luthers en daarom vermoedelijk afkomstig uit Duitsland. Een hannekemaaier? Hun moeder Geertje Sybrens kwam uit Ouwsterhaule, of in het Fries "fan de Haule", wat mogelijk ook de latere geslachtsnaam Van der Hol of Van der Hollen verklaart.

Interessante bron die mij misschien ook verder kan helpen bij de speurtocht naar Lammert Tjebbes. Is dit boek on-line? Ik zag het niet onder Digitale Bronbewerking (http://geneaknowhow.net/digi/bronnen.html).

De hypotheekboeken en speciekohieren zijn niet on-line te raadplegen. Je kunt ze op microfiche raadplegen bij Tresoar in Leeuwarden en bij het Centraal Bureau voor Genealogie in Den Haag, en op microfilm bij de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen bij jou in de buurt. Het adres in Darmstadt kun je op Familysearch vinden onder Family History Centers:

Richard-Wagner-Weg 78
Darmstadt, Hessen, Germany
Phone: 49-6151-718429
Hours: T, W 14:00-20:00

Als je buiten Nederland woont, is dat dus misschien een oplossing. Je moet dan wel de filmnummers opgeven die je wilt raadplegen en de verzendkosten betalen. De filmnummers vind je op bovengenoemde website in de catalogus met als zoekingang Gaasterland, o.a onder Land and Property, en Taxation.

Hopelijk hebben jullie hier iets aan,

Yntze van der Honing