Voorouders Dirkje Jans Jansma te Franeker en te Oosterbierum

[nico van der woude]

In de kwartierstaat van mijn kinderen komen zij voor op 180/181: Dirk Douwes van der Veen, geb./ged. Franeker 24-9/27-10-1784, arbeider, koopman, stadscommies, overl. Franeker 23-11-1857, tr. Franeker 8-5-1814 Dirkje Jans Jansma, geb./ged. Franeker 5/20-8-1788, overl. Franeker 4-2-1855.

Uit dit huwelijk (in ieder geval, allen geb. Franeker):
1. Catharina/Trijntje, geb. 5-6-1817, overl. Franeker 9-11-1879, tr. (1) Franeker 11-10-1840 Sjeuwke Aukes Steensma, geb./ged. Franeker 7/22-6-1810, overl. Franeker 15-6-1843, zn. van Auke Sieukes Steensma en Wypkje Jelles, tr. (2) Franeker 4-6-1852 Rinze Harings Kragt, geb./ged. Leeuwarden 19-11/11-12-1805, schipper te Leeuwarden, overl. Leeuwarden 17-3-1854, zn. van Haring Jans en Claaske Douwes.
2. Maaike, geb. 11-5-1819, overl. Barradeel 14-3-1843, tr. Franeker 8-5-1842 Watse Pieters Coopmans, geb. Bolsward 17-7-1816, overl. Franeker 2-3-1860, zn. van Pieter Abels Coopmans en Doetje Watzes Bokma, tr. (2) Franeker 30-7-1848 Antje Pieters Vlietstra, geb. geb. Franeker 27-9-1817, overl. Franeker overl. 10-11-1898, dr. van Pieter Jans Vlietstra en Renske Jentjes Weidema.
3. Douwe (= nr. 90).
4. Jan, geb. 9-11-1824.
5. Tjepke, geb. 21-9-1827, ongehuwd, overl. Kubaard 30-5-1854.

Ouders van Dirkje: Jan Sytses Jansma, waarschijnlijk ged. Franeker 28-10-1741, varensgezel op ‘t Vliet te Franeker, overl. Franeker 23-3-1807, (o)tr. Franeker 14-3/12-4-1772 Maaike Durks, geb. ca. 1755, overl. Franeker 4-3-1790.

Bij het huwelijk waren beide echtgenoten afkomstig uit Franeker.
Elisabeth Jans Jansma komt voor als overledene in de memorie van successie te Franeker (7022/2774). Zij is dan weduwe van Adam Jacobs Hoek en moeder van de overleden Wikje (tr. Jan Hylkes de Vries, arbeider te Harlingen) en Maaike Lucas Hildema.
Bij het huwelijk van hun dochter Dirkje (= nr. 181) worden in de bijlagen de overlijdensdata van haar ouders vermeld vermeld. Getuigen zijn Rinnert Aukes Vlietstra (46, wolkammer) en Symon Sybouts Jager (63, metselaar).
Ook in de huwelijkse bijlagen van het eerste huwelijk van dochter Lysbeth is vermeld dat Jan is overleden op 23-3-1807, 65 jaar oud. Bij het tweede huwelijk van Elisabeth is een akte opgenomen. Op 29-3-1831 wordt voor notaris Andries Stinstra te Franeker door een aantal mensen (onder wie Dirk Douwes van der Veen,= nr. 180) verklaard dat de grootouders van vaderszijde zijn: Sytse Jans en Elisabeth Arjens, echtelieden te Franeker en van moederszijde Dirk Dirks en Rigtje Pieters, echtelieden te Oosterbierum, alle vier al overleden. Opmerkelijk is dat men het jaar van doop van de bruid (Elisabeth dus) op 1783 stelt. Dat is foutief en ik heb ook zo mijn twijfel over de juistheid van de patroniemen van Elisabeth, Dirk en Rigtje. Nader onderzoek bracht geen mensen met die vadersnamen aan het licht. Wel zijn er andere kandidaten met kinderen die Jan en Maaike heten.
Zo is er te Oosterbierum wel een Dirk Dirks voorhanden (quotisatie: ‘gemeen visscher’), maar zijn vrouw heet anders (er is ook een gelijknamige smid in Sexbierum). Wel is er een echtpaar dat heet: Dirk Jans en Rigtje Durks. Dat lijkt er wel heel erg op en bovendien hebben zij een dochter Maaike. Zij laten te Oosterbierum dopen:
1. Jan, ged. 27-3-1740.
2. Dirk, ged. 28-4-1743.
3. Maycke (sic!), ged. 16-2-1746, dit zou 363 kunnen zijn).
4. Hiltie, ged. 7-9-1749.
5. Jancke, ged. 1-7-1753.
6. Rinske, ged. 24-6-1759.

Uit het huwelijk tussen Jan Sytses Jansma en Maaike Durks:
1. Rixtje, ged. Harlingen 4/18-8-1773.
2. Rixtje, ged. Harlingen 4-11/4-12-1774.
3. Antje, ged. Harlingen 9/24-11-1776.
4. Sytse, ged. Harlingen 28-11/13-12-1778.
5. Rigtje, ged. Harlingen 22-1/6-2-1780.
6. Dirkje, ged. Harlingen 11/28-8-1781.
7. Elisabeth, geb./ged. Franeker 15/28-6-1782.
8. Lysbeth, ged. Harlingen 5/20-1-1784, overl. Franeker 21-3-1853, tr. (1) Franeker 9-5-1813 Lucas Pieters Hildema, tr. (2) Franekeradeel 3-4-1831 Adam Jacobs Hoek.
9. Richsje, geb./ged. Franeker 15-3/5-4-1786.
10. Dirkje (= nr. 181).

Wat is de herkomst van de familie Jansma? Wellicht helpt dit (deels overlap met eerdere gegevens hierboven):
Huwelijkse bijlagen FRD van Elisabeth Jans Jansma: op 29-3-1831 wordt voor notaris Andries Stinstra te Franeker verklaard dat de grootouders van vaderszijde zijn: Sytse Jans en Elisabeth Arjens, el. te Franeker en van moederszijde Dirk Dirks en Rigtje Pieters, el. te Oosterbierum. Ik heb zo mijn twijfels over de juistheid van de patroniemen van Elisabeth, Dirk en Rigtje. Nader onderzoek bracht geen mensen met die vadersnamen aan het licht. Wel zijn er andere kandidaten met kinderen die Jan en Maaike heten. Zo is er een Sytse Jans, wolkammer, (o)tr. Franeker 16-4/1-5-1740 Lysbeth Reinders. Kinderen: Jan (1740) en Jan, ged. 28-10-1741 (dit zou de gezochte Jan Sytses kunnen zijn).
Zo is er te Oosterbierum wel een Dirk Dirks voorhanden, maar zijn vrouw heet anders. Wel zijn er: Dirk Jans en Rigtje Durks. Dat lijkt er wel heel erg op en bovendien hebben zij een dochter Maaike. Zij laten te Oosterbierum namelijk dopen: Jan (1740), Dirk (1743), Maycke (sic!), ged. 16-2-1746, dit zou de gezochte dochter kunnen zijn, Hiltie (1749), Jancke (1753) en Rinske (1759). Kort en goed: wie weet wie de (voor)ouders zijn van Elisabeth (en Dirkje) Jans Jansma?

Blijkens de huwelijkse bijlagen (FRD, 3-4-1831, akte 7) was Elisabeth Jansma een kleindochter van Dirk Dirks en Rigtje (Rikst) Pieters, e.l. te Oosterbierum. (Overigens is het bij het onderzoek naar Dirk oppassen geblazen, want er is een naamgenoot in Barradeel; te Sexbierum). Via de speciekohieren is Dirk echter lange tijd redelijk goed te volgen. In 1760/1761 gaat er klaarblijkelijk iets goed mis in het leven van Dirk. In 1761 staat namelijk vermeld: 'publ. gealimenteerd' en in 1762 is op datzelfde nr. (Oosterbierum 33) ene Sytse Jacobs gebracht, zonder verdere vermelding van Dirk Dirksen. Wie weet wat er mogelijk verder gebeurd is? Hoe is het Dirk en Rigtje verder vergaan?