Amelanders en Christen-slaven

Boeken, software, handige links, bijeenkomsten, beurzen, CD's/DVD's enz.
Plaats reactie
Lucida
Berichten: 19
Lid geworden op: dinsdag 7 aug 2012 7:06 pm

Amelanders en Christen-slaven

Bericht door Lucida » zondag 12 aug 2012 10:24 am

Beste mensen,

in mijn zoektocht naar mijn familiegeschiedenis ontdekt ik dat Hollandse zeevarenden als Christen-slaven hebben vastgezeten in Noord-Afrika.

Het is gebleken dat veel blanke Europeanen slaaf zijn geweest in Noord-Afrika en andere delen van het Ottomaanse rijk. O.a. Nederlanders die regelmatig naar het Middelandse Zee gebied voeren, Atlantische oceaan en Noordzee.
Volgens Nederlandse historici zou het om vele duizenden Nederlanders zijn gegaan, met het hoogtepunt in de periode 1600-1726.

Onder mijn uitgebreide Amelandse familie bevonden zich in de jaren 1650 tot 1861 heel wat zeevarenden, zowel als beurtschipper / knecht, als bij de koopvaardij en in de walvisvaart in diverse rangen.

Is er iemand die daar al eerder onderzoek naar heeft gedaan en in naslagwerken informatie heeft gevonden over Christen-slaven die afkomstig zijn van Ameland?

Groetjes,
Lucida

LPWassenaar
Berichten: 89
Lid geworden op: zondag 12 sep 2010 12:57 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door LPWassenaar » vrijdag 17 aug 2012 4:07 pm

Dag Lucida,

Ik ken er maar 1: Mijn voorouder Sybrand Obbes Bakker (1780-1829) stuurman van de Vigilantie van kapitein Andries Rijk.
Gerrit Metzon heeft hier een boekwerk over geschreven (1817). Zoek Google boeken: "Dagverhaal van mijne lotgevallen gedurende eene gevangenis" Dit is een volledige weergave.

Met vriendelijke groet,
Leendert

Gebruikersavatar
Ristcard
Berichten: 776
Lid geworden op: dinsdag 4 jul 2006 2:30 pm
Locatie: Hilversum
Contacteer:

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door Ristcard » zaterdag 18 aug 2012 11:13 am

Die landen werden vroeger Barbarije genoemd, in de taal van die tijd gespeld als Barbaryen. Met dat laatste zoekwoord kun je eens kijken in de krantendatabase van de Koninklijke Bibliotheek. Ik kon zo gauw geen referentie vinden naar Ameland, maar er staat wel achtergrondinformatie in.

De kranten zijn te vinden op website: http://kranten.kb.nl

Groeten van Richard

chrisjasper
Berichten: 32
Lid geworden op: woensdag 4 jul 2012 9:32 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door chrisjasper » zaterdag 18 aug 2012 9:04 pm

Dag Lucida,

Je zou de vraag aan Jan Bleker van de site 'Uit de historie van Ameland' kunnen vragen.
http://historieameland.webklik.nl/page/ ... an-ameland

Een andere mogelijkheid is zoeken in de Diaconierekeningen van de kerken van Ameland. Vaak werden er inzamelingen gehouden om het losgeld op te kunnen brengen.

Groeten
Piet de Haan
Dokkum

chrisjasper
Berichten: 32
Lid geworden op: woensdag 4 jul 2012 9:32 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door chrisjasper » zaterdag 18 aug 2012 9:10 pm

Via google Friezen als slaven in Barbarije invoeren. In het artikel staat de naam van een mevr die onderzoek op dit gebied gedaan heeft

Piet

Gebruikersavatar
hans
Berichten: 333
Lid geworden op: maandag 12 feb 2007 1:34 pm
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door hans » zaterdag 18 aug 2012 11:22 pm

Er zijn diverse publicaties waaronder het Historisch Nieuwsblad nog niet zo lang geleden die spreken van mogelijk 1 miljoen Christenslaven door de eeuwen heen. Veel waren het er zeker. En aangezien Ameland veel zeevarenden had zaten er ook Amelanders onder de Christenslaven. Ik heb er veel losse aantekeningen van maar nog geen afgerond onderzoek voor een publicatie.
En vreemd genoeg werden de Barbaren vaak op éen hoop gegooid met de Turcken. Dus ook de Noordafrikanen werden vaak Turcken genoemd.
Voorbeelden:
30/01/1626, 5
5 Gedeputeerde Staten van Friesland verzoeken in een brief van 10 jan. aan de lijst van tegen de Duinkerkers te ruilen gevangenen toe te voegen: de te Oostende verblijvende Michiel Gabbes, burger en grootschipper uit Harlingen, Pieter Dirxen, stuurman uit Waterland, Simon Fredericxen en Aucke Hommes, respectievelijk hoogbootsman en bootsman uit Workum, Feijte Sijverts, timmerman uit IJlst en Buwe Pietersz. van Ameland.
HHM gaan akkoord.
12/03/1626, 8
8 Op verzoek van de magistraat van Enkhuizen zal Haga geschreven worden buiten kosten van het land de vrijlating te bewerken van schrijver Basilius Basler, hoogbootsman Gerrit Barents, kok Lolle Maerts uit Friesland, de matrozen Toenis en Jan, die vastzitten op de Turkse galeien. Zij zijn nog over van de veertien personen die met schipper Jan Jacobs Backer uit Enkhuizen zes à zeven jaar geleden door de Turken gevangen zijn genomen.

GAA (Stadsarchief Amsterdam) 5075 nr 1559 a
2 december 1661
Comparant: Cornelis Coster, inwoonder deser stadt.
Bemiddelaar: Azevedo
Slaaf: Anne Douwes van Hindeloopen, schipper.
Schip: St. Jan
Plaats: Algiers
Maximale prijs: 1600 stukken van achten.
Rente en verschotten: 15 %

GAA 5075 nr. 1559 a
9 december 1661
Comparant: Jan Willemsz, meester metselaer, Albert Backer, makelaer en Jan Ritskes, inwoonders deser stadt.
Bemiddelaar: Henrique d’ Azevedo, coopman te Amsterdam
Slaaf: Focke Harmensz van’t Heeren veen in Frieslandt, gewesen constabel
Schip: Den Hovelingh
Schipper: Jan Poort van Enckhuijsen
Plaats: Algiers
Maximale prijs: 400 stukken van achten.
Rente en verschotten: 15 %
etc

Lucida
Berichten: 19
Lid geworden op: dinsdag 7 aug 2012 7:06 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door Lucida » woensdag 29 aug 2012 4:56 pm

Dag allemaal,

wat een hulp krijg ik hier aangeboden. Hier kan ik nog een paar weken aan werken.

Helaas kan ik geen gebruik maken van de tip om aan Jan Bleeker te vragen of hij meer weet over Christen slaven. Hij is namelijk op 21-02-2012 overleden. Op de nog wel in gebruik zijnde website is echter niets te vinden over dit item.

Groetjes,
Lucida.

Lucida
Berichten: 19
Lid geworden op: dinsdag 7 aug 2012 7:06 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door Lucida » woensdag 5 dec 2012 9:53 pm

Dag Hans,

Je bent waarschijnlijk nog altijd druk bezig met onderzoek naar Christen-slaven.
En ik ben toevalling op een boek gestuit over slaven die geruild werden voor ivoor op de Witte Nijl en de Gazellerivier (Bahr el-Ghaza).

Het boek heet: Reis naar het noodlot, het Afrikaanse avontuur van Alexine Tinne (1835-1869), geschreven door Robert Joost Willink.

Vanaf pagina 89 vertelt hij over Arabieren die in 1862 slaven ruilden voor ivoor. Aanvankelijk waren dat gevangengenomen bewoners van dorpen langs die rivieren, maar later werden opvarenden van passerende schepen het slachtoffer van wraakacties van die dorpsbewoners. Vervolgens handelden ook Europeanen (Engelsen, Duitsers, Fransen en Grieken) in slaven.
Mogelijk werden door de Arabieren en de genoemde Europeanen Nederlandse schepen met Nederlandse bemanning overvallen. Zouden daar toevallig ook Amelanders tussen hebben gezeten?

Ik heb helaas tot op heden nergens iets kunnen vinden over Amalandse slaven.

Groetjes,
Lucida.

Gebruikersavatar
hans
Berichten: 333
Lid geworden op: maandag 12 feb 2007 1:34 pm
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door hans » woensdag 5 dec 2012 11:40 pm

Hallo Lucida,

Kun je eens wat namen noemen van Amelanders die mogelijk zijn gevangen genomen en rond welke jaren dat dan zou zijn, en waar?
Als ze gewoon uit beeld verdwenen zijn kunnen ze natuurlijk ook geemigreerd zijn.
Ook in de oorlogen met Frankrijk en Engeland zijn velen (tijdelijk) gevangen genomen.

Lucida
Berichten: 19
Lid geworden op: dinsdag 7 aug 2012 7:06 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door Lucida » donderdag 7 feb 2013 10:01 pm

Dag Hans,

eindelijk kan ik je wat namen geven van Amelanders die naar alle waarschijnlijkheid te maken hebben gehad met Christen-slaven.

Tromp, Rozema, Nobel, Scheltema, Obbe Bakker, Johannes Zwart, Tjalling Zwart, Hofker, Metz, Ament, Ytske Visser, Tjeerd Visser, van Heeckeren, Willem de Boer, Tjalling Tymens, Jan Tjallings, Tjellingh Jans, Wybrich Tjrks, Tjerk Tjellings en Auke Pieters.

Ik hoop dat ik je hier mee een eindje op wel heb kunnen helpen.

Ik lees wel weer een berichtje van je, succes met alles,

Lucida

Gebruikersavatar
hans
Berichten: 333
Lid geworden op: maandag 12 feb 2007 1:34 pm
Locatie: Amsterdam
Contacteer:

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door hans » donderdag 7 feb 2013 11:54 pm

Hallo Lucida,

De namen zijn een mooi begin. Maar pas met data en plaatsen wordt het wat duidelijker. Zou je me eventueel een uitgebreider verhaal kunnen mailen met die info? Kan via info@hvnf.nl

Lucida
Berichten: 19
Lid geworden op: dinsdag 7 aug 2012 7:06 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door Lucida » vrijdag 8 feb 2013 10:33 am

Hoi Hans,

Ik dat zeker doen, maar daar heb ik op dit moment net een geen tijd voor.
Zal proberen dat over 2 weken te kunnen doen.

Lucida.

Lucida
Berichten: 19
Lid geworden op: dinsdag 7 aug 2012 7:06 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door Lucida » woensdag 20 mar 2013 8:41 pm

Dag allemaal,

op de tentoonsteling over Alexine Tinne zag ik een groepsfoto waarop een zekere Mathijs Metzon staat. Metzon was een oude Amelander achternaam.
De foto was gemaakt in Algiers in 1866.

Bij diverse foto's en schilderijen stond dat de personages waren vrijgekocht in de jaren 1860 tot 1867 in de volgende plaatsen:

aan de Nijl:
Alexandrië
Caïro
Suez
Gizeh
Karnak
Luxor
Assouan Philae
Abusimbel
Wadi Halfa
Abu Hamad
Berber
Khartoem

aan de Rode Zee:
Queseir
Suakim

aan de Witte Nijl tot aan Lake Victoria:
Gondokoro

aan de Gazelle-rivier (Bahr-el-Ghaza):
Meshra el Rek
Wau
Bongo

Wie kan voor mij uitzoeken of er in de jaren 1860 tot 1867 Amelanders als Christen-slaven hebben vastgezeten in één of meer van deze plaatsen?

Zij zullen Ameland als land van herkomst hebben opgegeven, omdat zij in die jaren vonden dat Ameland niet tot het toenmalige Nederland behoorde.

Groetjes,
Lucida

EllenZwart
Berichten: 3
Lid geworden op: zondag 19 nov 2017 5:58 pm

Re: Amelanders en Christen-slaven

Bericht door EllenZwart » zaterdag 2 dec 2017 7:37 pm

Hallo Lucida

"eindelijk kan ik je wat namen geven van Amelanders die naar alle waarschijnlijkheid te maken hebben gehad met Christen-slaven.... Johannes Zwart enTjalling Zwart worden hier genoemd.

Heb je daar meer info over inmiddels en evt er bronvermelding?

Plaats reactie